Hayvanlarda muazzam bir görme teknolojisi mevcuttur. Bugüne kadar 10 ayrı görüş sistemi tespit edilmiştir.
Sentetik optikler geliştirmek isteyen bilimadamları gözlerini doğaya çevirmiş ve çok fazla çeşitlilikle karşılaşmışlardır.
Kuşlar, böcekler, balinalar, mürekkep balıkları…. Hepsi de yapay göz geliştirmek için bilimadamlarına mükemmel bir ilham kaynağı olmuştur.
Kaliforniya Üniversitesi’nde biyomühendis Luke Lee, doğada en çok bulunan göz tipinin iki tane olduğunu tespit etmiştir.
Bunlar kamera tipi gözler ve petek gözlerdir.
Kamera Tipi Gözler
İnsan gözü, kamera tipi gözlere örnektir. Retina adı verilen gözyuvarının içine uzanan ışığa duyarlı zar bir astarın üzerine düşen görüntülere odaklanan tek bir lens kullanır.
Doğada kamera tipi gözleri kullanan başka canlılar da vardır. Örneğin, kuşların lenslerinin kalınlığını ayarlamalarına imkan sağlayacak özel kasları vardır. Balinaların gözlerinde ise; özel hidrolikler bulunur. Bu hidrolikler, lenslerini retinalarına yaklaştırıp uzaklaştırmaya yarar. Bu eşsiz sistem balinalara hem su içinde hem de su dışında mükemmel bir görüş sağlar. Suyun dışına yükselirken ya da derinlere dalarken görüşü basınçtan etkilenmez.
Bilimadamları kamera tipi gözlerin nasıl çalıştığını çözebilmelerine rağmen, yapay olarak suni bir kamera göz geliştirmek için henüz çok yolları var.
Daha ziyade; petek gözlerle daha çok yol katetmiş durumdalar.
Petek Gözler
Petek gözler, böcekler ve eklembacaklılarda görülen çok sayıda lensten oluşan göz tipidir. Örneğin, Yusufçuk böceğinin sahip olduğu tek bir petek gözde 10.000 adet lens bulunur.
Bir petek gözdeki lenslerin her biri böceğin ya da eklembacaklının beynine ayrı ayrı sinyal gönderir. Bu da hızlı hareket ve görüntü tespiti anlamına gelir. Sinekleri yakalamanın bu kadar zor olması ve çok hızlı manevra kabiliyetine sahip olmalarının nedeni de budur.
Yeni mikromakine teknolojisi, araştırmacıların böceklerdekini taklit edecek küçük yapay petek gözler üretmelerine imkan sunuyor.
Araştırmacılar bir kubbe etrafına pek çok lens yerleştirmeyi başardı, bu sayede gelecekte 360 derece görebilecek cihazlar geliştirmeyi planlıyorlar.
Bilimadamları, kilit mühendislik problemlerinin hayvanların nasıl çözdüklerini anlamak için doğada mevcut görme sistemlerini moleküler seviyede inceliyorlar.
Örneğin, mevcut kızılötesi sensörler insan gözünden çok daha fazlasını görebiliyor ama çalıştırmak için karmaşık bir soğutma sistemi gerekiyor. İlginç olan ise; böceklerin kızın ötesi gözler gibi bir sisteme sahip olmaları için böyle bir soğutma sistemlerine ihtiyaçları yok.
Kaynak:
http://www.livescience.com/animals/051118_animal_eyes.html
